Lời cha dặn các con
Các con thân mến !
Viết những điều căn dặn này, cha dựa trên 3 nguyên tắc sau đây:
1. Đời sống là vô thường, không ai biết trước mình sẽ sống được bao lâu. Vì vậy có những việc cần phải sớm được nói ra để các con hiểu thì hay hơn.
2. Là người sinh thành của các con, cha mà không nói ra thì chắc không ai nói rõ với các con những việc nầy đâu.
3. Những điều căn dặn để các con ghi nhớ nầy là kết quả của bao kinh nghiệm xương máu, bao thất bại đắng cay trong cuộc đời của bản thân cha. Chúng sẽ giúp các con tránh được những nhầm lẫn oan phí trên con đường trưởng thành của các con.
Dưới đây là những điều nên ghi nhớ trong cuộc đời:
1. Nếu có người đối xử không tốt với các con, đừng thèm để tâm cho mất thời giờ. Trong cuộc đời nầy, không ai có bổn phận phải đối xử tốt với các con cả, ngoại trừ cha và mẹ các con. Nếu có người đối xử tốt với các con, ngoài việc phải biết ơn, trân quý, các con cũng nên thận trọng một chút. Chớ vội cho người ấy là bạn tốt của mình ngay vì thường tình người đời làm ơn cho ai việc gì thường có hậu ý cả.
2. Không có người nào là không thể thay thế được cả; không có vật gì mà ta nhất thiết phải sở hữu, bám chặt lấy cả. Nếu hiểu rõ được nguyên lý nầy, thì sau này, không may nếu người bạn đời của mình không còn muốn cùng đi trọn đường đời với mình nữa, hoặc giả vì một lý do nào đó, những gì trân quý nhất trong đời bị mất đi thì mình hiểu đó không phải là những chuyện trời sập.
3. Đời người ngắn ngủi, nếu hôm nay để lãng phi thời gian, mai đây hiểu được, mình mới tiếc rằng quãng đời đó đã vĩnh viễn mất rồi!. Cho nên, nếu các con càng sớm biết trân quý cuộc đời mình, các con càng được tận hưởng nó nhiều hơn. Trông mong được sống trường thọ, sao bằng cứ tận hưởng cuộc đời mình ngay từ bây giờ.
4. Trên đời nầy chẳng hề có chuyện yêu thương bất diệt. Ái tình chẳng qua chỉ là một cảm xúc nhất thời. Cảm giác nầy sẽ theo thời gian, hoàn cảnh mà biến đổi. Nếu người yêu bất diệt chẳng may bỏ đi, mình hãy chiu khó nhẫn nại một chút, để thời gian dần dần trôi qua, để tâm tư từ từ lắng động, cái đau khổ cũng sẽ từ từ nhạt nhòa đi. Không nên cứ ôm áp cái ảo ảnh yêu thương mãi, cũng không nên quá bi luỵ vì thất tình.
5. Trên thế gian tuy có nhiều người thành công, nổi tiếng mà chẳng có bằng cấp cao, học hành gì nhiều. Nhưng điều đó không có nghĩa là sẽ thành công mà không cần học hành nhiều. Kiến thức đạt được do việc học hành, giáo dục là lợi khí trong tay. Các con có thể tay trắng lập nên sự nghiệp, nhưng không thể không có một tấc sắt trong tay. Các con nên nhớ kỹ điều nầy !
6. Cha không đòi các con phải phụng dưỡng cha trong quãng đời còn lại của cha sau nầy, Ngược lại, cha cũng không thể bao bọc quãng đời sau nây của các con. Khi các con đã trưởng thành, tự lập, đó cũng là lúc cha đã làm tròn thiên chức của cha. Sau này các con có đi xe Bus công cộng hay đi ô tô nhà, các con ăn súp vi cá hay ăn mì gói… tất cả đều thuộc về trách nhiệm của các con.
7. Các con có thể bắt mình giữ chữ TÍN với người, nhưng không thể bắt người giữ chữ TÍN với mình. Các con có thể bắt mình đối sử TỐT với người, nhưng không thể kỳ vọng người phải đối sử tốt với mình. Mình đôi xử với người thế nào, không có nghiã là nguời sẽ đối xử lại mình như thế ấy. Không hiểu rõ điều nầy là tự mua não chuốc phiền đấy.
8. Trong gần hai chục năm nay, tuần nào cha cũng mua vé số, nhưng nghèo vẫn hoàn nghèo. Điều nầy chứng minh: muốn phát đạt, phải siêng năng làm ăn. Trên thế gian nầy không có chuyện ngồi mát ăn bát vàng.
9. Sum họp gia đình, thân thích đều do duyên phận. Bất luận trong kiếp nầy chúng ta sống chung với nhau được bao lâu, như thế nào, kiếp sau, dù có thuơng hay không thương, chúng ta cũng không có dịp gặp lại nhau đâu. Vậy nên trân quý khoảng thời gian chúng ta được chung sống với nhau. /.
Trích dịch lá thư riêng của ông Tôn Vận Tuyền, viện trưởng viên Quốc Gia Hành Chánh và là một chánh khách nổi tiếng Trung Hoa Dân Quốc, Đài Loan viết cho các con của ông lúc ông còn sống. Gần đây thư được lưu hành trên mạng, gây cảm xúc sâu đậm trong giới phụ huynh.
